Λαμβάνετε ένα email από άγνωστο αποστολέα, που σας υπόσχεται πάμφθηνα επώνυμα ρολόγια. Στον λογαριασμό σας στο Facebook σας προσκαλούν να κάνετε like σε fan page για να κερδίσετε δωροκάρτα γνωστού καταστήματος.
Σας ζητούν να κάνετε κάποιο τεστ και να συμπληρώσετε τον αριθμό του κινητού σας για να λάβετε τα αποτελέσματα. Τι κοινό υπάρχει σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις; Έχετε μπει στο στόχαστρο των scammers.
Το scamming αποτελεί την προσπάθεια ηλεκτρονικής απάτης με σκοπό το οικονομικό κέρδος, προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα από το spamming, το οποίο περιλμαβάνει και τα απλώς ενοχλητικά emails που γεμίζουν τους λογαριασμούς μας. Πόσοι από εμάς, όμως, πέφτουν θύματα των ηλεκτρονικών scams; Βρετανική έρευνα που δημοσιεύτηκε σήμερα δείχνει πως το πιο «ευκολόπιστο» διαδικτυακό κοινό είναι οι εργαζόμενες γυναίκες του ηλικιακού group 25-34 ετών.
Η μελέτη έγινε ως μέρος καμπάνιας του βρετανικού οργανισμού Knowthenet.org.uk, ο οποίος έχει ως στόχο να εκπαιδεύσει και να ενημερώσει το κοινό για τους αυξανόμενους κινδύνους του διαδικτύου. Με τα social networks να αποκτούν ολοένα και ευρύτερο κοινό, οι scammers, όσοι δηλαδή επιδιώκουν να ξεγελάσουν με ψεύτικα μηνύματα και προσφορές τους παραλήπτες των μηνυμάτων τους, επινοούν νέους τρόπους για να τα καταφέρουν.
Προσπαθώντας να «χτίσει» το προφίλ του μέσου ηλεκτρονικού θύματος, ο συγκεκριμένος οργανισμός υπέβαλε περίπου 2.000 online αγοραστές σε πείραμα, με το οποίο μέτρησε την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν και να αποφεύγουν μια ηλεκτρονική απειλή. Το τεστ περιελάμβανε τον εντοπισμό ψεύτικων σελίδων στο Facebook, διαγωνισμών-απατών στο internet, καθώς και πωλήσεις πλαστών προϊόντων.
Στα έξι από τα επτά τεστ, η πληθυσμιακή ομάδα που κρίθηκε πιο πιθανό να ξεγελαστεί ήταν οι γυναίκες. Από τις γυναίκες που δεν πέρασαν τις «εξετάσεις» οι περισσότερες (τρεις στις επτά) ήταν ηλικίας 25-34. Ωστόσο, η πληθυσμιακή ομάδα που κάθε φορά αποτυγχάνει, εξαρτάται από το είδος του scam. Για παράδειγμα, όταν η απάτη αφορά κόλπα που σχετίζονται με την αυτοπεποίθηση, όπως η συνεισφορά χρημάτων για υποτιθέμενους ανθρώπους σε ανάγκη, η πλειοψηφία των θυμάτων –το 53%- έχει ανδρικό «άρωμα».
Αναμενόμενο ήταν, άλλωστε, το γυναικείο φύλο να λαμβάνει περισσότερες scam απειλές, καθώς σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το «ωραίο φύλο» ξοδεύει 24,8 ώρες online κάθε μήνα, ενώ οι άνδρες 22,9. Η σύμβουλος-ψυχολόγος Anjula Mutanda συνεισέφερε στην έρευνα με την επιστημονική της συμβολή, σημειώνοντας πως «Όταν βρίσκεσαι στην άνεση του σπιτιού σου και με οικεία πρόσωπα τριγύρω, το να λάβεις ένα email από έναν φίλο στο Facebook ή από μια τράπεζα που σου ζητά να δώσεις προσωπικά δεδομένα δεν σου φαίνεται πολύ ύποπτο ή ασυνήθιστο. Μπορεί να πιστεύεις ότι δεν διατρέχεις κίνδυνο, αλλά πρέπει να θυμόμαστε πως οι scammers είναι ύπουλοι και στοχεύουν προσεκτικά τον καθένα, ανάλογα με τα συναισθήματά του, τις ανάγκες του και τα ενδιαφέροντά του».
Ο ειδικός ηλεκτρονικής ασφάλειας Peter Woods δήλωσε σχετικά: «Νέα κόλπα, όπως το να πληκτρολογείς την διεύθυνση ενός νόμιμου site, αλλά να οδηγείσαι σε ένα ψεύτικο, που παρουσιάζεται σαν πραγματικό, οδηγούν τους ανθρώπους να δίνουν άφοβα τα προσωπικά στοιχεία τους και δεν καταλαβαίνουν ότι έπεσαν θύματα scam, παρά μόνον όταν είναι πολύ αργά. Η δημοτικότητα του Facebook και των άλλων social networks σημαίνει πως ακόμη περισσότεροι άνθρωποι –νέοι και πιο ηλικιωμένοι- δημοσιοποιούν πρόθυμα πολλά προσωπικά τους δεδομένα».
Το βρετανικό site που έφερε στο φως τα παραπάνω στοιχεία, δημιούργησε και ένα πολύ εύχρηστο test για να δοκιμάσετε online τις ικανότητές σας να αποφεύγετε το scamming. Μπορείτε να επιδοθείτε στο «διαγώνισμα ασφαλείας» στις τέσσερις κατηγορίες –social network scam, phising scam, malware scam, και πλαστά προϊόντα- εδώ.
Μπορείτε επίσης να ενημερωθείτε για το ασφαλές internet μέσω της ιστοσελίδας της εγχώριας προσπάθειας SaferInternet.gr και να καταγγείλετε τυχόν παράνομο περιεχόμενο που υπέπεσε στην αντίληψή σας στο Safeline.gr.
Πηγή: Guardian.co.uk